Φωτογραφίζοντας τα μοντέλα μας...

MiG-21G στην 1/48 από τον Δημήτρη Σιόλο

Mε αφορμή το υπέροχο MiG-21R της Eduard στην 1/48 από το Δημήτρη Σιόλο (για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ) θυμηθήκαμε τις εποχές που φωτογραφίζαμε για το «Moντέλο» και το «Modelling» με ρεαλιστικό φόντο την…φύση!

Oι περισσότερες και πιο ρεαλιστικές φωτογραφίες έχουν τραβηχτεί έξω από την Αθήνα, ενώ συχνά χρησιμοποιούσαμε το ρετιρέ/ταράτσα στην οδό Βλαχοθανάση στο Νέο Κόσμο, με θέα το λόφο του Φιλοπάππου (φαίνονται καθαρά στο φόντο τα δέντρα και το μνημείο στην κορυφή). Μέχρι που χτίστηκε μια πολυκατοικία ακριβώς δίπλα και χάθηκε οριστικά η… θέα.

Δεν είναι και τόσο δύσκολο να πετύχετε κι εσείς παρόμοια αποτελέσματα στη φωτογράφηση αρκεί να ακολουθήσετε μερικές απλές συμβουλές.

Kατ΄ αρχήν μια μεγάλη ξύλινη βάση ή νοβοπάν πάνω σε ένα τραπέζι, ουρανό αυτοκινήτου ή ακόμα και πάνω σε ένα μαντρότοιχο είναι απαραίτητο για να έχουμε άνεση (απόσταση από το έδαφος). Στο ξύλο της βάσης μπορούμε να κολλήσουμε χαρτόνι βαμμένο γκρί και χαραγμένο στο χρώμα πλακών σύγχρονου αεροδρομίου ή να φτιάξουμε κάτι πιο εξεζητημένο άν έχουμε να κάνουμε με Β΄ΠΠ. 

Η ταράτσα ή ένα ρετιρέ με ανεμπόδιστη θέα τον ορίζοντα είναι βασική προϋπόθεση αν είμαστε σε πόλη. Αλλιώς βγαίνουμε στας εξοχάς και αναζητούμε ορίζοντα  με ωραίο τοπίο, προσέχοντας να μην παρεμβάλλονται κεραίες, σύρματα και άσχετα οικήματα σε κοντινή απόσταση. Για ορισμένα θέματα (πχ US Navy) μια βόλτα σε κάποια ερημική παραλία είναι εξαιρετική ιδέα.

Μια μέρα με λιακάδα και χωρίς να φυσάει αέρας είναι προϋπόθεση για καλό φωτισμό και για την ασφάλεια του μοντέλου μας. Εχουν πετάξει στην κυριολεξία αρκετά μοντέλα – ειδικά της 1/72 που είναι ελαφριά. Συχνά o αέρας θέτει σε κίνηση την έλικα και επέρχεται άμεση απογείωση. Σε μία περίπτωση το μοντέλο (ένα Arado Ar196 από τον καταπέλτη του Gneisenau) έφυγε κανονικά και προσγειώθηκε σε θάμνο και σε μια άλλη ένα διπλάνο σώθηκε από τα φυλλώματα μιας περικοκλάδας όταν όλοι πίστευαν ότι είχε τσακιστεί στην άσφαλτο από ύψος πέντε ορόφων. Και στις δύο περιπτώσεις τα μοντελάκια δεν έπαθαν απολύτως τίποτα αλλά ο…μοντελιστής κόντεψε να λιποθυμήσει (ο φωτογράφος διατήρησε την ψυχραιμία του). Υπόψιν τα διπλάνα απογειώνονται πιο…εύκολα! Γενικά ότι μπορείτε κολλήστε το καλά (πχ έλικες) και το μοντέλο ει δυνατόν πάνω στη βάση για να είστε πιο ήσυχοι.

Αν έχει λιακάδα προσέξετε να έχετε τον ήλιο πίσω και όχι μπροστά ή στο πλάϊ για αποφυγή δυσάρεστων σκιών. Λίγα άσπρα σύννεφα κάνουν τον ουρανό πιο ενδιαφέροντα και ρεαλιστικό αλλά αν είναι σκούρα γκρί και πυκνώσουν ρισκάρετε κακό φωτισμό και ξαφνική βροχή.

Το τρίποδο μας βοηθάει να διατηρήσουμε σταθερή την επιθυμητή γωνία χωρίς να κουραζόμαστε, ειδικά αν η μηχανή είναι κοντά στο έδαφος. Επίσης με το τρίποδο αποφεύγουμε τη χρήση φλάς και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μεγάλο αριθμό διαφράγματος f/22-32, που μας προσφέρει μεγάλο βάθος πεδίου. Αν κρατάμε τη μηχανή στο χέρι, αναγκαστικά θα βάλουμε το αυτόματο πρόγραμμα και αυτό σημαίνει μικρό βάθος πεδίου και “φλού” καταστάσεις (ένα μέρος του μοντέλου θα είναι καλά εστιασμένο και ένα άλλο θα είναι θαμπό).

Εννοείται πως όσο καλύτερη είναι η φωτογραφική μηχανή, τόσο πιο πολλές επιλογές θα έχουμε και ως προς τη δυνατότητα αλλαγής φακού στις DSLR (Digital Single Lens Reflex). Λίγη μελέτη του manual της φωτογραφικής μας μηχανής θα μας αποκαλύψει τι μπορεί να κάνει και τι όχι. Ακόμα και οι μη DSLR έχουν αρκετές δυνατότητες, αρκεί να διαβάζουμε το…manual! Πάντως για καλές φωτό μοντέλων χρειάζεται λίγο διάβασμα περί φωτογραφίας. Ευτυχώς googlaροντας βρίσκει κανείς αυτό που τον ενδιαφέρει.

Τελειώνοντας με τη φωτογράφηση του μοντέλου μας από το ύψος του ματιού, δηλαδή με το φακό της μηχανής κοντά στο επίπεδο της βάσης, μπορούμε να αλλάξουμε γωνία και να τραβήξουμε το θέμα μας από πάνω και να τελειώσουμε και με τα close-up. Στα ανοικτά κόκπιτ επιβάλλεται λίγο flash (fill-in) για να διώξουμε τις σκιές. Για αλλαγή βγάζουμε το μοντέλο από τη βάση αεροδρομίου και το βάζουμε επάνω στο κλασικό μπλέ χαρτόνι. Ετσι μπορούμε να γλυτώσουμε εντελώς τη studio φωτογράφηση, η οποία προϋποθέτει χρήση προβολέων ή αντιαισθητικού/σκληρού φλάς.

Σκηνοθετικά κάθε μοντέλο έχει κάποιες γωνίες που το κολακεύουν και το κάνουν πιο ρεαλιστικό. Ψάξτε και πειραματιστείτε για λίγο αλλάζοντας γωνίες πριν πατήσετε το κλικ. Για παράδειγμα μην τραβάτε ένα θέμα ακριβώς από πάνω ή μην κόβετε το μοντέλο σε κρίσιμα σημεία. Πχ. σε ένα αεροπλάνο δεν κόβουμε ποτέ την άκρη του ρύγχους και θα πρέπει τουλάχιστον μία ή δύο φωτό να δείχνουν το μοντέλο ολόκληρο! Τα close-up πρέπει να είναι τραβηγμένα σαν τέτοια και να μην προκύπτουν τυχαία.

Το θέμα σηκώνει πολύ ανάλυση αλλά για εξωτερικές λήψεις καλύψαμε τα πιο βασικά. Σκεφθείτε τέλος ότι μια καλή εξωτερική φωτογράφηση όχι μόνο κολακεύει το μοντέλο και το κάνει πιο ρεαλιστικό αλλά μπορεί να κρύψει και διάφορες ατέλειές του!

Στον αντίποδα μπορεί να αποκαλύψει άλλες πχ. χοντρά καλύματα φωλεών ή «απάτητοι» τροχοί, έλλειψη λεπτομέρειας σε κρίσιμα σημεία ή κακοβαμμένες επιφάνειες. Αλλά και αυτό είναι ένα επιπλέον κίνητρο για να γινόμαστε καλύτεροι στο επόμενο!